Sáng kiến kinh nghiệm rèn học sinh yếu

Sáng kiến kinh nghiệm rèn học sinh yếu 
NỘI DUNG
I/ ĐẶT VẤN ĐỀ
-Mỗi học sinh là một cá thể riêng biệt, các em khác nhau về ngoại hình, tính cách và cả khả năng nhận thức trong học tập. Có học sinh tiếp thu bài học rất nhanh, nhưng cũng có những em tiếp thu bài rất chậm, thậm chí là không hiểu gì thông qua các hoạt động trên lớp
.-Vậy là một giáo viên chủ nhiệm thì ta phải làm gì đối với những học sinh yếu, kém về tiếp thu này?  Đó chính là vấn đề mà tôi rất quan tâm và nó luôn thôi thúc tôi trong suốt quá trình dạy học .
- Thật may mắn cho tôi, qua nhiều năm được phân công giảng dạy và làm công tác chủ nhiệm những khối lớp mà độ tuổi và tính cách tương đồng (khối bốn, khối năm); đó là điều kiện tốt nhất giúp tôi tìm hiểu rõ về đặc điểm tâm sinh lí của lứa tuổi và đề ra các biện pháp giáo dục thích hợp để rèn cho những em học sinh yếu có thể nắm được bài học và hồ nhập vào hoạt động học trên lớp cùng các bạn.
-Bên cạnh đó, trong quá trình công tác tại trường Tiểu học Lý nhơn, Tôi luôn được sự hướng dẫn tận tình của BGH nhà trường, sự hỗ trợ tận tình của tập thể HĐSP. Đặc biệt là những khó khăn mà tôi gặp phải trong quá trình công tác luôn được sự chia sẽ và quan tâm của tập thể. Bên cạnh sự chia sẽ và hỗ trợ về mặt tinh thần, điều mà tôi tâm đắc nhất trong thời gian công tác tại trường là tôi luôn được học hỏi và chia sẽ nhiều sáng kiến kinh nghiệm mà tập thể khối triển khai thực hiện. Mỗi sáng kiến  kinh nghiệm mà tập thể đưa ra đều bổ ích và là tâm điểm để tập thể nhà trường bàn thảo và rút kinh nghiệm một cách tích cực. Chính vì sự chia sẽ nhiệt tình đó đã góp phần tạo nên nhiều sáng kiến hữu ích được áp dụng thành công. Sáng kiến kinh nghiệm " Biện pháp rèn học sinh yếu" là vấn đề mà tôi và đồng nghiệp hết sức quan tâm.
II/ NỘI DUNG CHÍNH:
1/ Nguyên nhân:
_ Do tình hình khó khăn ở các huyện ngoại thành, phụ huynh ít quan tâm đến việc học của các em. Các em đến trường là phụ huynh phó thác cho giáo viên. Do đo,ù đa số các em học sinh ngoại thành thường không có ý thức trong học tập thậm chí các em không hề xem bài hay học bài ở nhà.
_ Mà như ta đã biết, học sinh học tốt hay không còn phụ thuộc vào bản thân các em có tự giác trong học tập hay không? Giáo viên có nắm được đặc điểm tâm sinh lí của học sinh hay không? Trong quá trình giảng dạy giáo viên có đề ra các biện pháp, phương pháp giáo dục phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí đối tượng học sinh hay không?
_Đó là vấn đề mà nhiều giáo viên trong ngành gặp rất nhiều khó khăn trong trong công tác giảng dạy cho đối tượng học sinh này.
2/ Biện pháp thực hiện:
a.Trong công tác giảng dạy
* Để khắc phục tình trạng trên, ta cần xây dựng động cơ học cho các em. Hướng học sinh tập trung vào việc học và làm cho học sinh coi việc học là một niềm vui. Để làm được điều đó thì trong quá trình dạy học thầy (cô) tổ chức những trò chơi lý thú và hấp dẫn thông qua thông qua các hoạt động học tập.
+ Trò chơi học tập được thực hiện thông qua các bài học là rất cần thiết và có hiệu quả rất to lớn. Nếu trò chơi học tập được tổ chức phân phối một cách hợp lý vừa sức, đúng trọng tâm bài học thì không những nâng cao sự hứng thú trong học tập của học sinh mà còn phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo giúp các em tiếp thu bài mau, nhớ lâu, nắm chắc tri thức ngay tại lớp học  và qua hoạt động này có thể kích thích sự tìm tòi ở các em yếu giúp các em tập trung và nắm bắt được kiến thức.
VD: * Phân môn Lịch sử & Địa lí:Bài : Quyết chí ra đi tìm đường cứu nước nếu ta tổ chức cho HS tìm hiểu bài qua những hoạt động như thường ngày (đọc, trả lời câu hỏi hay thảo luận nhóm trả lời câu hỏi) thì chắc rằng những hình thức này chỉ dành riêng cho đối tượng HS khá giỏi hoặc trung bình. Còn đối với HS yếu thì các em không thể nào theo kịp bạn và y như rằng các em chỉ được nghe bạn nói và tất nhiên các em sẽ không tiếp thu bài nhiều và chắc rằng lượng kiến thức nhỏ nhoi đó chóng quên đi vì không được khắc sâu lắm (Điều này rất hợp với đặc điểm tâm lí học sinh tiểu học). Để giải quyết vấn đề này trên lớp tôi thường tổ chức các hoạt động như sau: Câu hỏi tìm hiểu : Để tìm hiểu những khó khăn của Nguyễn Tất Thành khi dự định ra nước ngồi.- Tôi tổ chức cho các nhóm thảo luận sắm vai các nhân vật trong câu chuyện; đặc biệt lưu ý các nhóm nên nhường nhân vật chính cho các em yếu để các bạn được tham gia hoạt động và thấy rõ những khó khăn của Nguyễn Tất Thành từ đó giúp học sinh nắm được nội dung bài ( và tôi tin chắc rằng lượng kiến thức mà các em nắm được qua hoạt động này sẽ khắc sâu trong trí nhớ các em).
Bài: Châu AâuCâu hỏi tìm hiểu : Tìm hiểu về đặc điểm tự nhiên của châu Aâu.
 Đây là vấn đề phức tạp vì các em phải làm việc trên lược đồ và phải tìmF hiểu một lượng kiến thức lớn và khó. Đối với vấn đề này tôi thường tổ chức cho các em hoạt động như sau:- Phân nhỏ các  yêu cầu cần tìm hiểu và ghi vào các thẻ từ .+ Đồng bằng+ Dãy núi+ Sông lớn+ Bốn bức tranh đặc trưng SGK (mỗi bức tranh dán vào một thẻ từ riêng)- Tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm với trò chơi " Du lịch trên bản đồ" ( Lưu ý tạo điều kiện cho các em học sinh yếu được tham gia càng nhiều lần càng tốt )
F Cách thức tiến hành:
+Mỗi nhóm được nhận một lược đồ tự nhiên châu Aâu và bộ thẻ từ (nội dung như đã nêu).
+ Các thẻ từ được úp xuống trước mặt các thành viên trong nhóm.
+ Các thành viên lần lượt lật các thẻ từ  sau đó trả lời bằng cách chỉ trên lược đồ.
+ cụ thể như sau: Nếu các em lậtđược thẻ có ghi từ " Đồng bằng" thì nhiệm vụ các em phải chỉ và nêu tên các đồng bằng trên lược đồ châu Aâu cho cả nhóm quan sát nhận xét. Nếu các em lật được thẻ từ có tranh thì nhiệm vụ các em đặt tranh vào đúng vị trí trên lược đồ và mô tả tranh đó để thấy rõ đặt điểm tự nhiên.. . .
 Bên cạnh việc thực hiện trò chơi trên lớp, đối với dạng kiến thức khó nhớF tôi thường khuyến khích các em thực hiện lại trò chơi vào những lúc rãnh ( Có nghĩa là những thẻ từ và lược đồ của các nhóm sẽ để các nhóm tự bảo quản ở góc học tập của nhóm mình và những lúc rãnh các bạn có thể lấy ra thực hiện lại trò chơi). Ta có thể nhờ các nhóm trưởng thường xuyên rủ các bạn học yếu tham gia trò chơi lúc rãnh rỗi.
 Trên chỉ là một số hình thức tượng trưng trong quá trình thựcF hiện.* Thế nhưng trong quá trình giảng dạy không phải lúc nào ta cũng tổ chức trò chơi học tập. Vì vậy vấn đề đặt ra là chúng ta phải tìm ra nhiều phương pháp giáo dục và giảng dạy khác nhau. Nhưng ta đã biết đối với các đối tượng HS “yếu” không có ý thức học tập thì nhất định các  em  về nhà sẽ không học bài và làm bài.
Vì thế, để khắc phục tình hình đó tôi đã đề ra cách giải quyết như sau:+F Trong giờ học, tôi thường xuyên gọi các em này phát biểu ý kiến hay đại diện nhóm của mình trình bày kết quả thảo luận. Thường xuyên gọi các em làm bài tập thực hành để các em thấy rằng việc học của mình luôn được thầy quan tâm. Việc làm trên có tác động to lớn trong nhận thức của các em ngồi ra việc ta thường xuyên gọi các em phát biểu ý kiến và làm bài tập thực hành sẽ giúp các em khắc sâu kiến thức đã học thậm chí các em thuộc bài ngay trong lớp.+ Bên cạnh đó, tôi thường xuyên gần gũi động viên và hướng dẫn các em. Không chỉ thế tôi còn kịp thời khen ngợi và tuyên dương trước lớp về  sự tiến bộ của các em đó dù rằng sự tiến bộ đó là rất ít. Có làm như vậy thì các em cảm thấy tự tin hơn và hứng thú hơn trong học tập .
VD: Khi các em đọc sai  9 tiếng và chỉ đọc đúng 1 tiếng thì tôi đề nghị lớp biểu dương cái đúng để kích thích và động viên các em; để từ đó các em cảm thấy thích thú và càng cố gắng nhiều hơn trong học tập. Chính nhờ vào sự cố gắng của các em để được thầy cô và các bạn khen thì sức học của các em sẽ tự nâng dần lên
.b.Trong công tác chủ nhiệm.
Như ta đã biết, mỗi đối tượng học sinh; mỗi con người thì có đặc điểm tâm sinh lí khác nhau. Nhất là đối với đối tượng học sinh yếu thì tâm sinh lí của các em càng khác thường hơn. Chính vì vậy, để nâng cao chất lượng học tập của các em thì nhất thiết người giáo viên phải hiểu rõ về em đó. Từ việc tìm hiểu và thống kê đặc điểm tâm sinh lí của từng đối tượng học sinh yếu nó sẽ giúp giáo viên đề ra các biện pháp và phương pháp dạy học thích hợp.
Bên cạnh việc tìm hiểu tâm sinh lí học sinh thì  công tác liên hệ với PHHS cũng góp phần rất quan trọng. Chính vì vậy, đầu năm học thông qua buổi họp PHHS tôi luôn tranh thủ tìm hiểu về việc làm, nơi làm việc của PHHS để tiện cho việc liên lạc . Nhưng do đặc điểm kinh tế địa phương  thường thì trong mỗi lớp số PHHS đi làm xa rất nhiều và khó liên lạc. Đối với những PHHS đi làm xa để cháu ở nhà với người thân thì tôi yêu cầu mỗi tháng ít nhất PHHS phải đến lớp 1 lần để gặp GVCN. Tranh thủ thời gian đó tôi báo cáo về tình hình học tập của HS đồng thời phối hợp với PHHS đề ra các biện pháp giáo dục hay đưa ra các giải pháp để giải quyết vấn đề. Nhờ đó mà PHHS đã hỗ trợ đắc lực cho tôi trong công tác rèn học sinh yếu.
Tôi thiết nghĩ nếu chúng ta phối hợp một cách nhịp nhàng và chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường thì dù các em có học yếu và không có ý thức trong học tập cỡ nào thì dưới tác động của gia đình và nhà trường nhất định rằng việc học của các em sẽ dần tiến bộ.
III/ HIỆU QUẢÛ ĐẠT ĐƯỢC SAU VÀI NĂM THỰC HIỆN:
Qua việc thực hiện sáng kiến kinh nghiệm, tôi nhận thấy hầu như đa số đối tượng học sinh yếu lớp tôi phụ trách sụt giảm rất nhanh so với đầu năm. Điều đặc biệt là trong mỗi năm học chỉ sau vài tháng thực hiện theo cách làm trên thì đa số PHHS đều hài lòng vì sức học của con em mình ngày được nâng cao rõ rệt. Chính nhờ việc vận dụng sáng kiến trên mà nhiều năm nay lớp tôi phụ trách không có em học sinh nào bị xếp loại yếu cuối năm.* Trên là những biện pháp mà bản thân tôi đã vận dụng trong quá trình công tác và nó đã góp phần đem lại cho tôi một số kết quả tương đối khả quan.
Kết quả đạt được:
IV / NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM KHI THỰC HIỆN VÀ VẬN DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:-Đầu năm học, giáo viên phải kiểm tra khả năng tiếp thu bài của hs để phân loại trình độ học sinh. Tìm hiểu và theo dõi tâm sinh lí của từng đối tượng học sinh.-Động viên các em học yếu thông qua các tấm gương phấn đấu trong học tập của các lớp đàn anh đi trước.- Tổ chức nhiều trò chơi gây hứng thú cho hs.-Lựa chọn cho các em những bài tập phù hợp từ đơn giản đến khó dần.-Động viên, khuyến khích các em khi có sự chuyển biến tốt (dù chỉ là rất nhỏ).-Trong quá trình rèn cho các em, không nên nóng vội mà tạo nên tâm lí thoải mái cho các em.
V/ KẾT LUẬN:_Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã rút ra được trong quá trình giảng dạy. Đây cũng là một phần không thể thiếu góp phần giúp tôi hồn thành tốt trong  quá trình dạy học và “ nâng cao chất lượng việc rèn học sinh yếu.- Ngồi ra vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra để nhằm nâng cao chất lượng việc rèn học sinh yếu. Tôi rất mong được sự hỗ trợ góp ý chân tình của quý thầy cô, nhằm giúp tôi hồn thiện hơn trong công tác !!!
Người viết: LÊ THÀNH TRUNG